Elektrociepłownia Szombierki, uznana w 2020 roku przez Fundację Europa Nostra za jeden z siedmiu najbardziej zagrożonych obiektów europejskiego dziedzictwa kultury, zyska szansę na ratunek. Już została podpisana umowa przedwstępna zakupu postindustrialnej katedry.

– Zainteresowaliśmy się Elektrociepłownią Szombierki kilka lat temu. Ten monumentalny obiekt wywarł na nas wrażenie, a kiedy rozpoczęła się jego degradacja, postanowiliśmy zacząć działać – mówi Władysław Grochowski, prezes Grupy Arche. – Chcemy stworzyć tutaj miejsce otwarte i wielofunkcyjne oparte na działalności kulturalno-oświatowej, ale również – jako największa sieć hotelowa – zamierzamy też w znacznej części wprowadzić funkcje hotelowe w budynku biurowym i rozdzielni – podkreśla Władysław Grochowski.

– Grupa Arche ma na swoim koncie wiele imponujących inwestycji nie tylko mieszkaniowych, ale również związanych z rewitalizacją przestrzeni postindustrialnych. To doświadczenie, jakim dysponuje spółka stwarza szansę dla jednego z najpiękniejszych zabytków w Polsce, którym jest niewątpliwie Elektrociepłownia Szombierki – mówi prezydent Bytomia Mariusz Wołosz.

Najpierw zabezpieczenie obiektu, a potem prace budowlane

Jeszcze w tym roku planowane są niezbędne roboty zabezpieczające, prace inwentaryzacyjne i geodezyjne wspierające proces projektowy.

– Po wstępnej ocenie stanu technicznego widzimy, że budynek wymaga pilnych napraw i zabezpieczenia pokrycia dachu, a szczególnie wieży zegarowej, hali maszyn i kotłowni – mówi Piotr Grochowski, główny architekt w Grupie Arche. – Dużym wyzwaniem będzie ratunek i remont elewacji ceglanej budynku kotłowni, dlatego chcemy, aby pierwsze prace rozpoczęły się jeszcze w tym roku i były realizowane kompleksowo na terenie całego obiektu, zaczynając od części biurowej i budynku rozdzielni – podkreśla Piotr Grochowski.

W ponad 100-letnim obiekcie znowu będzie tętnić życie

– EC Szombierki to nie jest wyzwanie o lokalnym czy regionalnym znaczeniu. To zabytek, którego przyszłość jest przedmiotem zainteresowania na poziomie Europy. O wyjątkowym znaczenie obiektu debatowano już w 2012 r. w Amsterdamie podczas dorocznej konferencji ERIH. W 2013 r. w murach tej „Industrialnej katedry" międzynarodowi eksperci ERIH nieraz podkreślali jej unikalność. Na Starym Kontynencie zachowało się tylko kilka równie wielkich historycznych elektrociepłowni. Dlatego to nie przypadek, że w 2020 r. Europa Nostra umieściła EC Szombierki na liście „7 najbardziej zagrożonych" obiektów europejskiego dziedzictwa kulturowego - mówi dr Adam Hajduga, wiceprezydent Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego (ERIH).

W ramach rewitalizacji Elektrociepłowni Szombierki planowane jest nadanie obiektowi nowych funkcji: edukacyjnych, kulturalnych, hotelowych i gastronomicznych. Elektrociepłownia Szombierki miałaby stać się siedzibą dla innowacyjnej uczelni zajmującej się m.in. działaniami kreatywnymi i projektowaniem społecznym. Oprócz tego, w obiekcie mogłyby być realizowane działania kulturalne, m.in. koncerty, widowiska czy targi. Grupa Arche planuje również w EC Szombierki realizację funkcji hotelowych oraz gastronomicznych. Jak zapewnia Prezes Grupy Arche
- EC Szombierki ma pozostać obiektem ogólnodostępnym, w którym każdy będzie mógł poznać historię katedry industrialu.

Warto dodać, że uzupełnieniem tych funkcji rozważane jest również umiejscowienie w dawnej Elektrociepłowni manufaktur dawnych rzemiosł.

– Budynek EC Szombierki jest niezwykle ciekawy i ma ogromną wartość. Niezwykle ważny przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych jest jednak potencjał Bytomia i Śląska, gdzie znajduje się EC Szombierki – mówi Piotr Grochowski, główny architekt w Grupie Arche. – EC Szombierki to symbol Śląska. Wyzwaniem tego miejsca jest na pewno skala inwestycji. Jesteśmy jednak optymistami, wierzymy w to, że efekt rewitalizacji będzie dobry i ten piękny obiekt ponownie zostanie przywrócony do życia, a mieszkańcy będą mogli z niego korzystać – dodaje Piotr Grochowski.

Warto podkreślić, że poszczególne miejsca w EC Szombierki mają być zagospodarowane na konkretne cele. I tak w kotłowni powstanie duża przestrzeń eventowa-gastronomiczna, z kolei efektowna hala turbin zostanie przekształcona w salę wielofunkcyjną z możliwością organizacji konferencji, bankietów oraz koncertów.

– Obiekt daje tyle możliwości, że jesteśmy przekonani, że wypełni on nasze ambicje. Festiwale z każdej dziedziny sztuki, kultury, kongresy, konferencje, ale również targi będą stałym elementem tego miejsca – potwierdza Piotr Grochowski, główny architekt Grupy Arche.

Dawna Elektrociepłownia Szombierki to miejsce, które zawsze budziło zainteresowanie mieszkańców Bytomia i miłośników historii.